Η Ελλάδα απειλείται με τσουνάμι – Ποιες περιοχές βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα

Το κύμα μπορεί να φτάσει έως και στα 10 μέτρα ύψος – Οι δράσεις που προτείνονται και το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τσουνάμι
Τέσσερις περιοχές της Ελλάδας, επικίνδυνες για τσουνάμι, μπαίνουν στο μικροσκόπιο της UNESCO. Πρόκειται για περιοχές στις οποίες κατέληξαν εξειδικευμένοι επιστήμονες από την Ευρώπη που συνεδρίασαν προσφάτως για αυτό τον σκοπό, έπειτα από πρόσκληση της οργάνωσης.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η εκδήλωση τσουνάμι στον ελλαδικό χώρο θα μπορούσε να προκαλέσει περιφερειακά και όχι απλώς τοπικά προβλήματα και για τον λόγο αυτό απαιτείται η έγκαιρη προετοιμασία των Αρχών. Μεταξύ άλλων, η UNESCO προτείνει μια σειρά δράσεων ώστε να χαρακτηριστούν ως Tsunami Ready οι επίφοβες περιοχές.

Ποιες περιοχές απειλούνται με τσουνάμι στην Ελλάδα

Η συνάντηση των 20 επιστημόνων πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στην έδρα της UNESCO στο Παρίσι ύστερα από πρόσκληση της Διακυβερνητικής Ωκεανογραφικής Επιτροπής της, στην οποία εκπροσωπούνται περισσότερα από 190 κράτη του πλανήτη.

«Στόχος της διάσκεψης ήταν οι συμμετέχοντες – κορυφαίοι επιστήμονες όχι μόνο σε θέματα τσουνάμι αλλά και σε θέματα σεισμολογίας, τεκτονικής, θαλάσσιας γεωλογίας και σε παρεμφερείς κλάδους – να εξετάσουν σε βάθος ποιες είναι οι πηγές από τις οποίες θα μπορούσαν να προκληθούν σημαντικά κύματα τσουνάμι, ικανά να απειλήσουν την περιοχή της Μεσογείου και του Βορειανατολικού Ατλαντικού» λέει στα «ΝΕΑ» ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος, σεισμολόγος και μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, ο οποίος ήταν τεχνικός σύμβουλος για την προετοιμασία και τη διεξαγωγή της συνάντησης.

Ποιες περιοχές απειλούνται με τσουνάμι στην Ελλάδα

Οι δύο μεγάλες γεωτεκτονικές δομές
Κατά τη διάρκεια της διάσκεψης, που διήρκεσε τρεις ημέρες, δόθηκε έμφαση σε δύο μεγάλες γεωτεκτονικές δομές: η πρώτη ήταν το Ελληνικό Σεισμικό Τόξο, το οποίο ξεκινά από το Ιόνιο πέλαγος, περιλαμβάνει τη Δυτική Πελοπόννησο, την Κρήτη και καταλήγει στη Ρόδο, και που πρόκειται για το όριο σύγκλισης της αφρικανικής με την ευρασιατική λιθοσφαιρική πλάκα ή αλλιώς το σημείο όπου λαμβάνει χώρα η «τιτάνια μάχη» των λιθοσφαιρικών πλακών με αποτέλεσμα την πρόκληση πολύ ισχυρών σεισμών. Η δεύτερη γεωτεκτονική δομή που συζητήθηκε περιλαμβάνει την περιοχή από τις Αζόρες μέχρι το Γιβραλτάρ, έναν χώρο στον οποίο έχουν, επίσης, κατά το παρελθόν σημειωθεί ισχυροί σεισμοί με μεγάλα τσουνάμι.

«Ενα τσουνάμι στον ελλαδικό χώρο θα μπορούσε να φτάσει τα 10 μέτρα σε ύψος και ανάλογα με τη μορφολογία της ακτογραμμής να διεισδύσει ακόμη και μέχρι τρία χιλιόμετρα στο εσωτερικό της ακτής. Κατά συνέπεια όλα αυτά τα δεδομένα θα πρέπει να συνδυαστούν και με άλλα προγράμματα έρευνας που θα καθορίσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τον κίνδυνο ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής» λέει ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος. «Σε κάθε περίπτωση ένα μεγάλο τσουνάμι στην Ελλάδα θα είχε επιρροή σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο. Η UNESCO εκπονεί μακροπρόθεσμα προγράμματα για τη μείωση του κινδύνου από τσουνάμι σε παγκόσμια κλίμακα και στο πλαίσιο αυτό έχει εκδώσει συστάσεις που υποστηρίζονται μεν επιστημονικά από την UNESCO αλλά πηγαίνουν πλέον σε επιχειρησιακό επίπεδο» λέει ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος.

Οι ενέργειες που ζητούνται από τα κράτη για να λάβει μια περιοχή τη «σημαία Tsunami Ready» όπως λαμβάνουν οι παραλίες τη «Γαλάζια Σημαία» περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων δράσεις εκπαίδευσης του πληθυσμού, τον καθορισμό ζωνών κινδύνου κατακλυσμού – δηλαδή το πόσο μέσα στην ξηρά μπορεί να διεισδύσει το κύμα ανά περιοχή – την τοποθέτηση των κατάλληλων σημάνσεων ώστε να γνωρίζουν κάτοικοι και επισκέπτες προς τα πού θα διαφύγουν σε περίπτωση κινδύνου, να διατίθεται σχετικό ενημερωτικό υλικό και να έχουν καταρτιστεί σχέδια εκτάκτου ανάγκης. «Στην Ελλάδα τους δείκτες της Tsunami Ready περιοχής έχει κατακτήσει η παράκτια ζώνη της Σάμου, όπου υπενθυμίζουμε ότι στις 30 Οκτωβρίου 2020 σημειώθηκε σεισμός μεγέθους 7 ρίχτερ συνοδευόμενος από τσουνάμι μετρίου μεγέθους» λέει ο δρ Παπαδόπουλος.

Στο πλαίσιο προστασίας από τσουνάμι εντάσσεται και το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τσουνάμι που αναπτύχθηκε στην Ευρώπη μετά το φονικό τσουνάμι του 2004 στον Ινδικό Ωκεανό και στο οποίο συμμετέχουν τα επιχειρησιακά κέντρα χωρών της Μεσογείου υπό τον συντονισμό της UNESCO.